Gebelikte Ultrason

Ultrason bir prob yardımıyla ses dalgalarının bebeğe yollanması ve bu dalgaların ulaştığı doku tarafından yansıtılması sonucunun ve sonucun cihazda görüntüye dönüşümüdür. Röntgen ışını kullanılmadığından bebek açısından teratojenik etkisi yoktur. Yaklaşık 20 yıldır yapılan araştırmalarda bebek için zararlı bir etkisi saptanmamıştır.


Artık yaygın olarak muayenehanelerde bulunmakta ve gebelik muayenesinin bir parçası olarak görülmektedir. Bu nedenle aylık gebelik takipleri ultrason ile tamamlanmaktadır.Her ay ultrason muayenesi şart olmadığı gibi,yapılmasının da bir zararı olmaz.
Ultrasonografi fetusun değerlendirilmesinde güvenli, etkili ve ucuz bir yöntem olarak kabul edilir. Günümüzde gebelik takiplerinin vazgeçilmez bir ögesi haline gelmiştir.


Gebelikte ultrasonografi belli aralıklarla şu nedenlerle yapılmalıdır:
5-6. haftalarda erken gebeliğin ve fetal kalp atımının tespiti
11-14. haftalarda ense kalınlığının ölçülerek bazı anomalilerin ekarte edilmesi
18-20. haftalarda fetal anomali taraması, riskli gebeliklerin saptanması
30-32. haftalarda bebeğin gelişim ve iyilik halinin değerlendirilmesi. Bunun yanı sıra Fetal prezantasyon, Amniyon sıvı miktarı, Plasental yerleşimi, Gestasyonel yaş değerlendirilir.

Boyutlu ultrasonun yararlı olabileceği düşünülen durumların bazıları aşağıda sıralanmıştır:

         Jinekoloji:

  • Uterusun doğumsal anomalilerinin tayini
  • Endometrium ve uterin kavitenin incelenmesi
  • Myomektomi planlanan hastalarda myomların haritalanması
  • Kornual ektopik gebelik
  • İntrauterin araç lokalizasyonu ve tiplendirilmesi
  • Adneks lezyonlarının orijin ayırımı
  • Karın ve pelvik boşlukta abse drenajı
  • İnfertilitede girişimsel işlemlere kılavuzluk
  • Tubal tıkanıklık ve polikistik over gibi infertil hastaların değerlendirilmesi

         Gebelik:

  • Yüz anomalileri (yarık damak, yarık dudak, mikrognati, genetik sendromlar, vs)
  • Nazal kemik
  • Kulak kepçeleri
  • Santral sinir sistemi
  • Kranyal suturler (kemik birleşim yerleri)
  • Toraks (kot değerlendirmesi, akciğer volüm tayini, intratorasik kitleler)
  • Omurga (vertebra anomalileri, nöral tüp defektinin seviye tayini, vs)
  • Ekstremiteler (clubfeet, amputasyon defektleri, iskelet displazileri, vs)
  • Kalp (normal anatomi değerlendirmesi ve konotrunkal anomaliler, vs)
  • Plasenta (ör: vasa previa)
  • Anomali uzanımının tayini (ör: kistik higroma)
  • Çoğul gebelikler (bebekten bebeğe transfüzyon tayininde damar haritalaması, vs)
  • Umblikal kord